หม้อน้ำคืออะไร

หม้อน้ำ เป็นอุปกรณ์ชนิดหนึ่งในรถที่มีใว้สำหรับ ระบายความร้อนให้กับเครื่องยนต์ในรถ ซึ่งรถยนต์ส่วนใหญ่ที่ใช้เครื่องยนต์สันดาบภายในจะมีความร้อนเกิดขึ้นสะสมที่เครื่องยนต์และความร้อนนี้จะกระจายไปทุกส่วนของระบบเครื่องยนต์ ทำให้ความร้อนสะสมจนเครื่องยนต์มีการขยายตัวของเสื้อสูบ ห้องเผาใหม้ หรือแม้กระทั่งชิ้นส่วนภายในห้องเครื่องยนต์ มีผลทำให้เครื่องยนต์จะเกิดโอเวอร์ฮีต และสุดท้ายทำให้อุปกรณ์ภายในชำรุดและทำให้ระบบการทำงานของเครื่องยนต์บกพร่องในที่สุด ดังนั้นอุปกรณ์ที่จะมาช่วยในการลดความร้อนของเครื่องยนต์ก็เลยต้องมีหม้อน้ำเข้ามาช่วยในการรักษาความร้อนภายในเครื่องยนต์ให้มีจุดที่เหมาะสมในการทำงานของเครื่องยนต์ที่สามารถส่งกำลังให้มีความเสถียรภาพในการทำงานมากที่สุด โดยหม้อน้ำจะเป็นอุปกรณ์ที่ช่วยทำให้ความร้อนภายในเครื่องยนต์อยู่ในสภาวะสมดุลนั้นเอง

หลักการทำงาน

การทำงานของหม้อน้ำไม่ได้มีอะไรซับซ้อนมากมาย โดยหลักการแล้วก็คือการระบายความร้อนจากห้องเผาใหม้จากเครื่องยนต์โดนจากรูปจะเห็นว่าหม้อน้ำจะมีสายน้ำหลักๆ อยู่สองเส้นด้วยกัน โดยเส้นหนึ่งจะเป็นสายน้ำที่นำความร้อนออกมาเข้าหม้อน้ำ ซึ่งจะเรียกว่า  hot coolant ก็ได้ โดยจะนำน้ำร้อนที่ผ่านเข้าไปทางเสื้อสูบของเครื่องยนต์ออกมาทางนี้

โดยเมื่อน้ำผ่านมาทางนี้แล้วจะเข้าสู่หม้อน้ำซึ่งจะมีแผงเป็นหลอดๆ ซึ่งจะทำให้น้ำไหลผ่านหลอดหม้อน้ำลงไป ความร้อนจะคลายออกระหว่างหลอดนี่ โดยจะมีพัดลมทำหน้าที่พัดระบายความร้อนออกไปกับอากาศ เมื่อความร้อนถูกระบายออก น้ำก็จะเย็นลงแล้วไหลกลับเข้าไปเครื่องยนต์เหมือนเดิมวนแบบนี้เรื่อยไปผ่านทาง cool coolant  ตลอดระหว่างเครื่องยนต์ทำงาน แต่ในทางปฎิบัติจริงต้องดูให้ดีว่าอันไหนคือท่อนำความร้อนออก และท่อนำน้ำที่ทำให้เย็นลงแล้วไหลกลับเข้าไปที่เครื่องยนต์ การสังเกตุว่าท่ออันไหนนำคว่ามร้อนออกมา จะมี วาล์วปิดน้ำซึ่งจะปิดเปิดให้น้ำที่มีอุณหภูมิสูงถึงจุดที่ต้องการให้น้ำไหลออกมาที่หม้อน้ำ ซึ่งจะเรียกว่า วาล์วน้ำ (radiator valve thermostat )

วาล์วน้ำ (Radiator Valve Thermostat )

วาล์วน้ำจะทำหน้าที่ในการเปิดหรือปิดทางเดินของน้ำโดยขึ้นค่าปกติของอุณหภูมิน้ำอยู่ที่ประมาณ 86 องศาเซสเซียส เมื่ออุณหภูมิน้ำภายในท่อนำความร้อนถึงจุดนี้ วาล์วจะทำการเปิดให้น้ำร้อนใหลผ่านไปที่หม้อน้ำ โดยหลักการแล้วจะเป็นยางทนความร้อนกับสปริงที่จะล้าตามความร้อน เมื่ออุณหภูมิถึงกะปล่าวน้ำออกมา และจะปิดเมื่ออุณหภูมิ ต่ำกว่าที่กล่าวไว้เพื่อรักษาอุณหภูมิภายในห้องเครื่องยนต์ให้ทำงานที่อุณหภูมิห้อง ภายในเครื่องยนต์ให้ทำงานได้เต็มประสิทธิภาพ การทดสอบว่าใช้ได้หรือไม่ต้องนำไปทดสอบครับ ตาม นี้ การทดสอบวาล์วน้ำ

จากรูปจะเห็นถึงการทำงานของระบบน้ำที่เข้าและออกเครื่องยนต์แล้ววนกลับไปที่หม้อน้ำซึ่งการที่ระบบน้ำจะหมุนวนไปได้จะต้องมีปั้มน้ำในระบบเครื่องยนต์ด้วย เพื่อให้น้ำสามารถเคลื่อนที่จากเสื้อสูปไปที่หม้อน้ำได้ซึ่งจากภาพจะเป็นว่าตัวปั้มน้ำก็เป็นส่วนสำคัญอย่างมากในระบบการระบายความร้อนด้วยน้ำซึ่งจะทำหน้าที่ผลักดันน้ำเข้าเครื่องยนต์และออกไปที่หม้อน้ำวนไปเรื่อยๆ ถ้าปั้มน้ำมีปัญหาจะทำให้น้ำไม่สามารถไหววนระหว่างหม้อน้ำและเครื่องยนต์ได้ส่งผลทำให้เครื่องยนต์มีความร้อนที่สูงขึ้นและไปดันน้ำให้ออกไปทางฝาหม้อน้ำ เพราะน้ำในหม้อน้ำจะเกิดการขยายตัวจากสภาวะที่เป็นของเหลวในอุณหภูมิไม่เกิน 100 องศาเซสเซียสเป็นหลายร้อยองศาในเสื้อสูบ ทำให้น้ำจากของเหลวกลายเป็นไอ ปริมาตรจะมากขึ้นทั้นทีเนื่องจากของเหลวกลายเป็นไอ และทำให้เกิดความดันมากขึ้นในระบบน้ำ

เมื่อเกิดความดันมากเกินกว่า 0.9-1.1 บาร์ แล้วแต่สเปคแต่ละเครื่องยนต์นะครับ ถ้าเป็น HONDA จะเป็น 1.1 บาร์  TOYOTA จะเป็น 0.9 บาร์ เป็นต้น โดยดูจากฝาหม้อน้ำจะมีเลขเขียนกำกับเอาไว้ ใช้ให้ตรงสปคการทำงาน และเมื่อความดันเกินไปจะไปทำให้น้ำบางส่วนจะถูกดันไปที่หม้อพักน้ำ ซึ่งรถบางคันจะพบว่าทำไมน้ำหายไปไหน ให้ดูตรงจุดนี้ด้วย เพราะอาการน้ำในหม้อน้ำหายบ่อย สาเหตุหนึี่งก็คือการ ที่น้ำกลายเป็นไอแล้วดันออกทางฝาหม้อน้า

อุปกรณ์ต่อพ่วงกับระบบน้ำ

เราจะพบว่าอุปกรณ์หลักอย่างท่อน้ำบนและล่างจะเป็นท่าขนาดใหญ่และมีโอกาศที่จะมีปัญหาน้ำรั่วหรือซึมจากท่อยางพวกนี้ได้ โดยให้สังเกตุว่าท่อขนาดใหญ่พวกนี้จะมี 2 เส้นเสมอ เป็นท่อที่นำความร้อนมาที่หม้อน้ำ และอีกท่อหนึ่งจะเป็นท่อที่นำน้ำที่ระบายความร้อนแล้วกลับไปที่เครื่องยนต์ จากหลักการทำงานที่กล่าวข้างต้นพบว่า ด้านบนเป็นท่อน้าที่ระบบได้ระบบได้ระบานความร้อนแล้วกลับเข้าเครื่องยนต์ ส่วนท่อด้านล่างจะเป็นท่อน้ำร้อนจากเครื่องยนต์เข้าหม้อน้ำ โอกาศที่ท่าทั้งสองจะเสียส่วนใหญ่มาจาก หมดอายุ หรือระบบน้ำมีปัญหาเรื่องความร้อน ทำให้ท่าขยายแล้วแตกตามภาพแต่ยังมีท่อน้ำอีกบางประเภทเช่น ท่อเข้าลิ้นปีกฝีเสื้อ ท่อเข้าตัวปรับรอบเดินเบา หรือท่อที่ต่อไปเข้ากับระบบแก้สเพื่อต้มแก้ส ก็เป็นสาเหตุทำให้ระบบมีปัญหาได้แทบทั้งสิ้น ซึ่งท่อพวกนี้จะเล็กประมาณ 3-4 มิิล ส่วนใหญ่ปัญหามาจากหมดอายุแล้วทำให้เกิดการรั่วเป็นต้น

ท่อเล็กๆ พวกนี้สำคัญม่ากเพราะถ้ามันรั่ว มันจะค่อยๆรั่วแบบค่อยเป็นค่อยไปแล้วสุดท้ายน่้าก็แห้งจากหม้อน้ำหมด แล้วรถก็จะเกิดอาการความร้อนขึ้นขณะขับขี่ในระยะทางไกลๆ ให้หมี่นตรวจสอบปีละครั้งสำหรับท่อทางเล็กๆพวกนี้

พัดลม

ถือเป็นหัวใจหลักในการระบายความร้อนออกจากหม้อน้ำ ถ้าไม่มีพัดลมหรือพัดลมเสียหรือพัดลมหมุนเบาทำให้เกิดระบายความร้อนออกจากหม้อน้าไม่ทัน ทำให้เกิดระบบฮีทและทำให้เครื่องยนต์น๊อกได้ระหว่างขับขี่

ทำอย่างไรเมื่อเกิดความร้อนสะสม

เมื่อเข็มความร้อนเกินขีดปกติไป มีขั้นตอนตรวจสอบตามขั้นตอนดังนี้

1.ให้ทำการขับเครื่องยนต์ทันทีที่เข็มอุณหภูมิเลยจุดที่ควรจะเป็น ปกติประมาณ ครึ่งหนึ่งของหน้าปัท

2.เบี้ยงต้น ให้จัดเตรียมอุปกรณ์ป้องกันเช่นผ้ากันความร้อน น้ำเพิ่มเติมในกรณีน้ำหายจากหม้อน้ำ

3.ให้ทำการเปิดฝากระโปรงรถขึ้น สำรวจว่ามีไอน้ำหรือน้ำรุั่วจากจุดใหนหรือเปล่า โดยรอให้เครื่องเย็นลงก่อน

4.ถ้ามีอุปกรณ์ชำรุดเช่น รั่วก็ทำการเปลี่ยนหรือซ่อมแซมให้สามารถใช้งานได้ก่อน ในกรณีท่อยางอาจตัดหรืออุดด้วยกาวหรือผ้าพันสายไฟให้แน่นหน้า ซ่อมแซมเฉพาะหน้าไปก่อน

5 ถ้าอุปกรณ์ที่รั่วเป็นหม้อน้ำ ให้ทำการ เปลี่ยนหรือไม่ก็ทำการถอดออกมาซ่อมแซม

6. เมื่อเปลี่ยนอุปกรณ์ตัวที่รั่วเสร็จแล้วก็ทำการ เติ่มน่้ำ และไล่ลมในระบบน้ำให้มีน้ำในระบบ

7.ลองเปิดสวิทช์ ยังไม่ต้องสตาร์ตเครื่องยนต์ แล้วลองเปิดสวิทช์แอร์ ถ้าพัดลมทำงานแสดงว่า ไม่เสีย ถ้าทำงานตัวใดตัวหนึ่งอาจมีปัญหาได้

8.เมื่อตรวจสอบ ไล่ลม เติมน้ำ พัดลม หรือท่อยาง หรือฝาหม้อน้ำเรียบร้อยแล้ว ลองสตาร์ตเครื่ิองยนต์ดู รอจนพัดลมทำงานสักประมาณ 15 นาที ถ้าไม่รั่วตรงจัดได้จุดหนึ่งแสดงว่าระบบ เข้าสู่ระบบปกติ

9.ถ้าตั้งไว้ประมาณ 10-15 นาที พัดลมไม่หมุนแสดงว่าปัญหาอาจเกิดจาก เทอร์โมสตัส ปิดเปิดพัดลมตามอุณหภูมิอาจเสีย ถ้าหาไม่ได้ช่วงเร่งด่วนให้ทำการ ช๊อตสัญญานเข้าด้วยกันเพื่อให้พัดลมหมุนก่อน แล้วค่อยกลับมาซ่อมแซมใหม่ แต่ถ้าไม่เคยทำแนะนำให้เรียกช่างมาทำการแก้ไขนะครับ เนื่องจากยากมากถ้าไม่เคยทำ และเครื่องยนต์ยังมีความร้อนสะสม จะถอดหรือจับส่วนประก่อบของตัวรถต้องใช้ผ้าหรือถุงมือให้สามารถกันความร้อนได้ ในการจับชิ้นส่วนที่ร้อน

สรุป

การที่เครื่องยนต์จะทำงานได้สมบูรณ์นั้น ระบบการระบายความร้อนต้องดีและมีประสิทธภาพ ถ้าส่วนใดส่วนหนึ่งบกพ่รอง เช่นท่อยาง เส้นเล็กๆ ก็อาจทำให้รถมีปัญหาทั้งคันได้ เมื่อระบบมีความร้อนสะสมทำให้เกิดอุปกรณ์เสียตามมาอีกมากมาย เช่นฝาสูบโก่ง เป็นต้น

การดูแลหม้อน้ำสามารถดูได้ link นี้ครับ